poniedziałek, 5 lutego 2018

Oliwka 1800 lat







To drzewo oliwne stoi w antycznym miescie Teos , Seferhisar Izmir. Jest pod całkowitą ochroną a oliwę z jego oliwek sprzedano za 22 tys lira czyli za cenę ok 5 tys euro za litr. W sumie w Teos jest ok 200 drzew oliwnych powyżej 500 lat.

niedziela, 4 lutego 2018

OD OLIWKI do OLIWY....I co dybie w oliwie.

Wcale nie tak dawno bo 2 lat temu byłam na kursie tłoczenia oliwy z oliwek.
Sporo poszerzyłam swoją wiedzę. Pewne wiadomości dostaną się i Wam.

Drzewa oliwne to bardzo stare i zagadkowe drzewa, liczące sobie tysiące lat. Są tacy co twierdzą iż istnieją drzewa oliwne, które mają blisko 3 tys lat. To bardzo wdzięczne i wytrzymałe rośliny. Dzięki nim mamy niezastapione oliwki i oliwę. W czasach antycznego rzymu galązka oliwna była symbolem pokoju. Od tysiącleci oliwa była używana na wiele spsobów, jako produkt spożywczy czy jako lekarstwo bądź kosmetyk.

CO POWINNIŚMY WIEDZIEĆ O DRZEWIE OLIWNYM?

Nie chodzi tu o rzucanie fachowymi nazwami. Takie można znaleść na stronach specjalistycznych.
Jednak jedząc oliwki, używając oliwę. Narzucic sie nam powinno pytanie...o to skąd się wzięły te cudowne sprawy? Oliwka występuje w klimacie śródziemnomorskim. To dla niej najoptymalniejszy klimat. Suche lata i wilgotne lecz ciepłe zimy.
Rozróżniamy 27 typów drzew oliwnych i 600 różnych rodzajów . Drzewo oliwne osiąga swą dojrzałość i pelną wydajnośc pomiędzy 35-150 rokiem życia. Jezeli posadzimy oliwkę z sadzonki to do 20 lat musimy poczekać na porządny wysyp owoców. Drzewo oliwne w dobrych warunkach potrzebuje 7 lat na aklimatyzacje. Dopiero po tym okresie można spodziewać się owocowania.
Drzewa nie rodzą co roku tej samej ilości owoców, co 2 lata zbiera się ich więcej , bo po roku od obrodzenia, drzewo musi odpocząć.Czas zbiorów przypada na pocz. września do listopada.
Oliwki lubią wodę ale mogą bardzo długo się bez niej obejść. Najlepiej rodzą poniżej  poziomu 400 m  lecz widuje się i plantacje nawet na 1000 m. Oczywiście wysokość ma również wpływ na jakość owoców.Im wyżej tym ich ilość maleje a jakość słabnie.



Najstarszą formą oliwnego drzewa jest drzewo rosnące dziko, w lesie. Takie drzewo ma swoją nazwę, Delice...czyli jest to drzewo pierwotne. Jednak po to by owoce były piękne i zdrowe, należy zaszczepić takie drzewo bio kulturą, Przeszczepia się mu galęzie innego drzewa oliwnego. Takie drzewo nawet przeniesione z orginalnego miejsca w kawałku ziemi w której rosło, jest silniejsze i bardziej zakorzenia się w podłożu od drzewa z sadzonki. Dlatego `delice `to bardzo cenne drzewo.

OWOCE czyli OLIWKI

Oliwki rosną do różnej wielkości w zależności od gatunku. Ponieważ wieliu z Was myśli, że od typu oliwki zależy jej kolor i że poszczególne kolory rosną na innych dzrzewach. Z takimi opiniami moich turystów spotykałąma się dość często.Nic bardziej mylengo. Kolor oliwki zależy od jej fazy wzrostu. Wpierw biały kwatuszek, potem zielona aż urośnie duża i wytworzy się w niej pestka,,,nastepnie lekko różowa, czerwona, sina i czarna.

Z oliwek robi się oliwę. Wysoko wartościową tzw, Virgin Olive Oil czyli z 1 wszego tłoczenia. Tą oliwę tłoczy się na zimno z całej oliwki z pestką. Jest gęciejsza od tej rafinowanej i używa się jej na zimno do czego się ma ochotę. Taka oliwa jest dużo droższa od tej rafinowanej.

Najlepiej jak oliwe tłoczy się starą metodą kamiennymi żarnami. Jednak takich tłoczni jest niewiele tu w Turcji. Myślę, że to samo ma miejsce w innych krajach słynących z oliwy.

Odkąd włoski wynalazek maszyny kontinius wszedł w użytek. Oliwa rafinowana produkowana jest na potęgę. Niestety taka oliwa nie przedstawia sobą żadnych wartości odżywczych. Oliwki wchodzą do maszyny i wychodzą  jako ugotowana oliwa 100C a ta kompletnie straci na wartości .Nie miejmy złudzeń. Resztę z oliwki taka pulpę przeznacza się do pasz lub do produkcji kosmetyków.

Ważne !
Należy pamiętać o tym by nie odkręcać za często butlki z oliwą , gdyż się utlenia. Do 6 msc oliwa zachowuje wszystkie pozytywne wartości. Jednak z czasem traci je na konto  upływającego czasu nawet gdy korek butlki jeszcze oryginalnie zapieczętowany. Oliwe przechowujemy w ciemnych butelkach. Nie lubi swiatła, Wystawiona na dłuższy czas na światło słońc stanie się przeźroczysta.


OLIWKI

Czy można je zjeść  prosto z drzewa? NIE bo mają w sobie kwas, którego nalezy się pozbyć.
Dlatego się je marynuje ok miesiąca w roztworze wody i soli. Wcześniej należy naciąć oliwkę by kwas łatwiej się wydostawał. Turcy uderzają każdą oliwkę kamieniem, ona pęka i wtedy moczy się je w soli z wodą i co tydzień zmienia się wodę. Tak przez miesiąc. Gdy oliwka jest już dobrze zamarynowana można ją zalać oliwą z oliwek lub pozostawić w ostatniej zmiane zalewy.

Ja lubię mięsiste zielone oliwki które są po górze oleiste. Zalewam je woliwą i zasypuję ziołami. Są pycha. Nie jem więcej niż 6 oliwek do sniadania. Czasem zamiennie do sałatki dorzuce.

Na rynku są też pasty z czarnej bądź zielonej oliwy, sery białe z oliwką oraz coś na słodko z oliwek i miodu nazwane Zeytinella czyli po naszemu Oliwella :) .



     
W antycznych czasach oliwa była jednym z najcenniejszych produktów. Wytłaczana kamiennymi żarnami. Przechowywana w dzbanach z terrakoty.






Pan objaśnia nam pracę antycznej tłoczni.












































































Tu na szkoleniu wybieramy się na zbiór oliwek. Obija się drzewa kijem i oliwki spadają do sepec podwieszonych pod drzewem siatek,,,sieci. Potem przesypuje się je do wiader.

hurma  czyli daktyl oliwka...to takie dziwne, że oliwka jak zaatakowana jakąś choroba typu grzyb pokonuje tą chorobę i robi się słodka i miekka. Dlatego takie oliwki jak się rozpozna prawidłowo wśród innych to zbiera się je i od razu trafiają na stół nie do sklepów lecz na stół właścicieli plantacji. Mało kto w Turcji wie co to daktylowa oliwka...to bardzo tajne wydarzenie...:) jak się o nim wie to tu oznacza , że wie się o wszystkim na temat oliwek.







                                                 DAKTYLOWA OLIWKA


































Delice oliwka pierwotna lubi maki te krzewy plożące się
















































































Ja osobiście uwielbiam oliwki...na różne sposoby zwłaszcza w oliwie z cytryną albo ziołami.
Oliwa towarzyszy mi co dzień.

Nika